”মই গৈ আছোঁ পী ,তই  সাজু হৈ থাক।” —-ভতিজাক জুমনৰ ফোনটো পায়েই নীলিমা বাইদেউৰ মনটো সুখেৰে উপচি পৰিল যদিও এক দুখবোধে তেওঁক কোঙা কৰি পেলালে । শংকিত হৈ পৰিল তেওঁ । পাৰিবনে জুমনৰ সিদ্ধান্তত সহমত প্ৰদান কৰিব ! এক গভীৰ ধৰ্মসংকটত পৰি তেওঁ বিছনাখনতে বাগৰ দিলে । ককায়েকৰ দুই সন্তান জুমন আৰু সুমন।কৰ্মৰ তাগিদাত ককায়েক আৰু বৌৱেক দুয়ো ঘৰৰ বাহিৰত। মাকৰ লগত নীলিমা গাঁৱৰ পুৰণি ঘৰতে আছিল।কিন্তু  কেইবছৰমানৰ আগতে  মাকজনী কোনোধৰণৰ অসুখ -বিসুখ নোহোৱাকৈ হঠাৎ অজান মুলুকলৈ গুচি যোৱাৰ পৰা

বিসৰ্জন    বায়েকৰ অন্তিম সময়ৰ অন্তিম কথা মানি তাই ভিনিহীয়েকৰ লগত বিয়াত বহিল ।  তাই নিজস্ব আশা- আকাংক্ষাৰ বিসৰ্জন দিলে । আজি আকৌ তাই ভিনিহীয়েকৰ অত্যাচাৰ সহিব নোৱাৰি , নদীত জাপ দি তাইৰ অস্তিত্বকে বিসৰ্জন দিলে । ভাড়াতীয়া লাহে লাহে কোষটোৱে থিতাপি ল’লে তাইৰ গৰ্ভত । অনুভৱ কৰিছিল তাই কোষটোৰ অস্তিত্ব । শৰীৰত সৃষ্টি হৈছিল মমতাৰ অমৃত ধাৰা । এদিন কোষটো সন্তানৰূপে ভূমিস্থ হৈছিল কিন্তু তাই একোলা সন্তানটোক ল’ব নোৱাৰিলে আৰু নেদেখিলে, কাৰণ চুক্তি পত্ৰমতে তাই এগৰাকী ভাড়াতীয়া মাতৃহে , সন্তান

বেচ ডাঙৰ এলবামখনৰ পাতত শুকান পথাৰৰ মাজত বালি পাথৰেৰে নিৰ্মিত ঘৰ দুৱাৰ মন্দিৰৰ ভগ্নস্তুপেৰে ভৰি থকা ফটো এখন দেখুৱাই মানুহ জনে ক’লে- “ মানুহে কয় সন্ধ্যা লগাৰ পিছত গাঁওখনত কোনো সোমাব নোৱাৰে। কিছুমান ৰহস্যময় শব্দ বতাহত ভাঁহি থাকে। জীৱ জন্তুৰ কথাটো বেলেগেই ইয়াত আনকি চৰাই চিৰিকতিৰ মাতো শুনিবলৈ পোৱা নাযায়।” “এইখন কুলধৰা গাঁৱৰ ফটো নেকি?” মই আগ্ৰহেৰে সুধিলো। “হয় এইখন কুলধৰাৰ ফটো”। মানুহজনে আন এখন ফটোত তৰ্জনী আঙুলিটো ৰাখি ক’লে- “আৰু এইটো চেলিম সিঙৰ ঘৰ। এওঁৰ অত্যাচাৰৰ বাবেই এৰাতিৰ ভিতৰতে

কলিং বেলটো বাজি বাজি ৰৈ গ’ল। হাতত থকা মোবাইলটোত সময় চালোঁ। আবেলি ৩ বাজিছে। কোন হ’ব পাৰে? অনিচ্ছা স্বত্বেও বিছনাৰ মোহ এৰি দুৱাৰখন খুলি দেখিলোঁ  সুন্দৰ পৰিপাটি পোছাকেৰে দীৰ্ঘকায় মানুহ এজন। মুখখন চিনাকি যেন লাগিল। : ইমন , চিনি পোৱা নাই মোক ? মই নীলকান্ত দাস। তুমি কলেজত কাম কৰি থাকোতে যে মোৰ ঘৰত ভাৰা কৰি আছিলা?”   মানুহজনে একে উশাহে কোৱা কথাখিনি শুনাৰ লগে লগে চাতকৈ মনত পৰি গ’ল। : দাদা, আহক আহক, মনত পৰিছে মোৰ… বুলি ঘৰৰ ভিতৰলৈ মাতি

শুকাই অহা অস্থিৰস  আৰু ছানি পৰা দুচকুৰে মন্থৰ হৈ পৰিছে মোৰ গতি, খোজৰ লগে লগে অবুজন মনটো আজিকালি  লেকাম নোহোৱা ঘোঁৰাৰ দৰে চেঁকুৰিবলৈ লৈছে  অতীতৰ মাজলৈ। অনেক দূৰলৈ গুচি যায়  বাৰে বাৰে তাক আঁজুৰি  আনো বাস্তৱলৈ…. প্ৰাতঃভ্ৰমণত দেখা  কোনোবা পদব্ৰাজকৰ  ভৰিৰ গচকত মৰা শামুকটো  আৰু তাৰ পেটৰপৰা ওলাই অহা  অগণন হালধীয়া পূৰঠ ডিম্বই মনটোক জোকাৰি যায়। স্কুলৰ বন্ধত ভৈয়ামলৈ যাওঁ   ককাদেউতাৰ ঘৰত থকা পুখুৰীৰ দলঙত বহি  আইতাৰ চাউল ধোৱা খৰাহীৰ ফাঁকেৰে  সৰি পৰা খুদবোৰ খাবলৈ অহা  জাক জাক পুঠি খলিহনা 

‘আজি তই যোৱাৰ পাচত ছোৱালীজনীক লৈ কল্পনা আহিছিল৷’— নিশাৰ সাঁজ খাবলৈ বহা দিগন্তলৈ দাইলৰ বাতিটো আগুৱাই দি মাকে ক’লে৷ ‘কিয়? কিবা কামৰ কথা কৈছে নেকি?’— দাইল অকণমান কাঁহীখনত বাকি লৈ দিগন্তই সুধিলে৷ ‘কাম থাকিলেহে আহিব পাৰে নেকি? এনেই আহিছিল৷ ছোৱালীজনীক আৰ্ট স্কুলৰপৰা আনোতে দুয়ো সোমাইছিল৷ ভালেদিনেই হ’ল কল্পনাৰ তালৈ যোৱা নাছিলোঁ, আজি দুয়োৰে লগত ময়ো সিহঁতৰ ঘৰ পালোগৈ৷’ ‘তই গৈছিলি? কিয়?’— প্ৰথম গৰাহ ভাত মুখত ল’বলৈ লৈও ৰৈ যোৱা দিগন্তই মাকক সুধিলে৷ ‘একো কাৰণ নাই অ’৷ তাই ফোন কৰি মাতিয়েই

ৰাতিপুৱাৰপৰা নীলাৰ মনটো বেয়া লাগি আছে। ঘৰৰ কামবোৰ কৰিব লাগে বাবে কৰি আছে যদিও অন্যমনস্ক হৈ থকা বাবে নীলে তাইক মাজে মাজে কিবা হৈছে নেকি সুধিছে যদিও তাই একো হোৱা নাই বুলি পুনৰ কামত মনটো লগাবলৈ চেষ্টা কৰিছে। ৰাতিপুৱা বিস্কুট আৰু একাপ চাহ দুয়ো খাই লৈ তেওঁলোকৰ কণমানি ৰিধিকো শুৱাৰপৰা উঠাই মুখ ধুৱাই গাখীৰ আৰু বিস্কুট দি লৈ দুয়োজনে সমানে ঘৰৰ কামবোৰ আগবঢ়াই গৈছে, ৰ’বলৈ সময় নাই। নীল আৰু নীলাই অফিচলৈ যাওঁতে ৰিধিক প্লে স্কুলত থৈ যাব। নীলা এইক্ষেত্ৰত বৰ

তুমি সুধিছিলা সিদিনা মোক কিমান গভীৰতাত তোমাৰ স্থান মোৰ হিয়াৰ নিৰলা পঁজাত ?  মই ক’লোঁ তোমাৰ কপালত সেন্দূৰীয়া জোনটো আঁকি দি, চোৱাচোন মোৰ বুকুত হাত থৈ, শুনিছানে কলিজাৰপৰা অহা এটি অনুৰণনৰ শিহৰণ মোৰ হৃদয়ৰ স্পন্দনত ? ৰিণিকি -ৰিণিকি বাজি থকা এটি মৃদু সুৰ উষ্ম নিশাহৰ  ? এবাৰ কাণ পাতি শুনাচোন মোৰ মনৰ আকুলতাখিনি তোমাৰ হিয়াৰ মণিকাঞ্চনত ৷ বাজি উঠিব তোমাৰ হিয়াতো নিজান পখীৰ সুমধুৰ সুৰ। আলফুলে সাঁচি থোৱা  দুয়োৰে আমাৰ জীৱনৰ গান। যদিহে বিচৰা তুমি হিয়া উজাৰি দিম মোৰ সাঁচি

: আজি ৰঙা গোলাপৰ দিন! বিদ্যুতে মুখৰ ভিতৰতে কথাষাৰ ক’লে যদিও ৰঞ্জনাই শুনিলে। পুৱা ঘৰ সাৰি থকাৰপৰাই মুখখন ঘূৰাই তালৈ চাই তাই সুধিলে, : কি, কি কৈছা? : নাই, একো নাই! বিদ্যুতৰ নিৰুত্তাপ উত্তৰ। তাই আৰু সেইখিনিত ৰৈ নাথাকিল, ঝাড়ুটো লৈ তাই ভিতৰ সোমাই গ’ল। পুৱা ঘৰখনত তাইৰ অলেখ কাম। আজি দেওবাৰ, জানমণিৰ স্কুল নাই। তথাপিও ঘৰখনত জানো কমখন কাম! ৰাতিপুৱা শুই উঠিয়েই যে ঝাড়ুটো হাতত লয় সেই হাত আৰু যেন থমকি নৰ’বই। কোনো বনকৰা মানুহ নোহোৱাকৈয়ে তাই ঘৰখনৰ আল

যি কথা কোৱা নহ’ল  সেই কথাই বুকুত দৌল বান্ধিলে  নোকোৱাকৈ ৰৈ যোৱা অজস্ৰ কথাই  ঘূলি পকাই পকাই বালিতে পোত খাই ৰʼল।           সকলো কথাইতো কোৱা নাযায়  কথাই পাক হেৰুৱায়  কথাই বাট হেৰুৱায়।          নোকোৱা কথাবোৰে বালিঘৰ সাজিলে,  ঠহৰ ঠহৰলৈ ভাগিলে কলিজাৰ আগফাল-পিছফাল।  অজস্ৰ বিষাদৰ হালধীয়াত বুৰ গৈ  নোকোৱা কথাবোৰে মুখ বান্ধিলে,  নিজৰ মাজতেই সমাধি লʼলে নিজেই নিজক শিকালে  নিজেই নিজক বুজালে  নিজৰ কোলাতে নিজকে নিচুকালে।         সকলো কথাই কোৱা নাযায়  সকলো কথাই শব্দ হৈ নোলায়  সকলো কথাৰ অৱয়ব নাথাকে।